Kripto paraların dinî hükmü meselesi ya da "Ama hocam, biz ileride nikah kıyacağız" (!)

Bugün, iktisatçı kesimden kripto paraların dinen caiz olması gerektiği konusunda fetva makamlarına akıl vermeye kalkışan ve kendisinin bu alanda ne kadar önemli bir uzman olduğunu adeta egosuna tavan yaptırarak ve sevimsiz bir üslupla vurgulayan birinin paylaşımlarını gördüm. Bu kişi, devletin şimdilerde kripto borsalarını düzenlemeye yönelik çalıştığını, fetva makamlarının da ileride zaten kripto paralara cevaz vereceğini söyleyerek, şimdiden neden cevaz vermiyorsunuz, diye bu makamları eleştiriyor. Bu konuda çok şey söylenebilir ama kısaca şunu diyebilirim.

Fetvada zikredilen riskler ve olumsuzluklar ortadan kalkarsa elbette fetva değişebilir. Ama bunların henüz kalkmadığı durumda, mevcut fetva devam eder. Şimdiki fetva, kripto paraların ve ülkemizde bunlarla ilgili piyasanın mevcut durumuyla ilgilidir. Bir teşbihle açıklamak gerekirse, bekar bir erkekle bir kadın, aralarında cereyan eden "birtakım işler" hakkında fetva vermesi için bir hocaya gelirlerse hoca onların mevcut durumlarına göre bir şeyler söyler, şu anda nikah var mı, yok mu, ona bakar. "Ama hocam biz ileride nikah kıyacağız" demeleri şimdiki yanlış işlerini meşrulaştırmaz.
Kripto para piyasaları henüz şeffaf bir şekilde kitlelerce anlaşılabilen ve güven duyulan bir saha değil. O iktisat uzmanımız bile bu konuyu herkesin anlamadığını, sadece kendisi gibi birkaç kişinin anladığını söylüyorsa, böyle gizemli sistemler genellikle "uyanık"ların "saf"ları sömürdüğü sahalar olur. Birkaç uzman ve birkaç uyanık bu işi biliyor diye, geniş halk kitlelerini bu tür alanlara yem edebilir miyiz? Geçmişte buna benzer nice tecrübeler yaşandı. Niceleri tuzaklara düştü. İslam'ın mali konulardaki en temel ilkelerinden biri aldatma ve aldanmanın önüne geçmektir
Bu gibi düşüncelerle Din İşleri Yüksek Kurulu'nun 2017 yılında şu sonuca vardığını görüyoruz.
"Buna göre kendi özünde ciddi belirsizlikler taşıyan, aldanma ve aldatma riski ileri düzeyde olan, dolayısıyla herhangi bir güvencesi bulunmayan ve kamuoyunda saadet zinciri olarak bilinen uygulamalar gibi belirli kesimlerin haksız ve sebepsiz zenginleşmesine yol açan kripto­ paraların kullanımı caiz değildir." (Bk. https://fetva.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/1375/kripto-paralarin-kullaniminin-dini-hukmu-nedir )





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder