Bugünlerde millet varlığımızın geleceği hakkında çeşitli sesler yükseliyor. Kimileri endişelerini ortaya koyuyor, kimileri kendilerini milletin varlığı için bir teminat olarak gösteriyor. Bu esnada bir çok kimse bir-iki konuya takılıp kalmış gibi bir görüntü veriyor.
Mesele elbette hepimizi ilgilendiriyor. Tarihteki müslümanlar da buna kafa yordular ve teoriler oluşturdular.
Mesela, ahlak ve siyaset alanındaki kitaplarıyla tanınmış bir âlim olan İmam Maverdî'ye (ö. 450/1058) göre, dünya işlerinin düzgün gitmesi ve toplumsal düzenin bozulmadan devam ettirilebilmesi şu altı temelin bulunmasına bağlıdır:
1) Kendisine uyulan bir din (دِينٌ مُتَّبَعٌ)
2) Güçlü bir siyasî otorite (سُلْطَانٌ قَاهِرٌ)
3) Kapsamlı adalet (عَدْلٌ شَامِلٌ)
4) Genel güvenlik (أَمْنٌ عَامٌّ)
5) Daimî verimlilik/üretim (خِصْبٌ دَائِمٌ)
6) Büyük bir ümit (أَمَلٌ فَسِيحٌ)
(Mâverdî, Edebü’d-dünyâ ve’d-dîn, I, 133)
Listeyi güncellersek belki buna başka şeyler de ilave edebiliriz. Fakat sayılan maddelerin her birinin lüzumunda bir şüphe yok.
Yarınlar için plan yapanlar, bu listeye bakıp da, nerelerde bir eksiğimiz var, diye düşünürlerse umarım gelecek daha güzel olur.
Ama bunlardan biri için diğerlerini feda etmeye çalışanlar varsa, onlar bu toplumun temellerine zarar vermiş olurlar ve uzun vadede getirecekleri bir hayır yoktur.
26.02.2019
Bilal Esen
